ผมหงอกเกิดจากอะไร? มารู้ถึงสาเหตุและวิธีชะลอให้ผมหงอกช้าลง

เรื่องของ ผมหงอก หรือผมขาว เป็นเรื่องธรรมชาติ เมื่อเราอายุมากขึ้น ต่อมผมที่สร้างเม็ดสีเมลานิน จะเริ่มชะลอการสร้างน้อยลง ทำให้สีผมตามธรรมชาติของเราเปลี่ยนเป็นผมสีเทาขาวหรือเรียกว่า ผมหงอก คนปกติวัย 30 ปีขึ้นไปจะเริ่มมีผมหงอก แต่บางคนอาจเจอภาวะผมหงอกก่อนวัย ด้วยสาเหตุหลายประการ ไม่ว่าจะเป็น พันธุกรรม ความเครียด อาการจากการเจ็บป่วยเป็นโรคบางอย่าง และการขาดสารอาหาร

All Things Beauty ได้นำข้อมูลเรื่องผมหงอก ทั้งสาเหตุและวิธีชะลอให้ผมหงอกช้าลง และเทคนิคการย้อมสีผมเพื่อพรางผมหงอก มาฝากกันด้วยค่ะ

ผมหงอกเกิดจากหลายสาเหตุด้วยกัน

พันธุกรรม – พันธุกรรมมีส่วนทำให้ผมหงอกก่อนวัยอันควร ซึ่งพบได้บ่อยในครอบครัวที่มีประวัติผมหงอกก่อนวัย

ความเครียด – เมื่อร่างกายเกิดความเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอลออกมา ซึ่งคอร์ติซอลจะเข้าไปลดประสิทธิภาพในการทำงานของสเต็มเซลล์ที่รากผม ส่งผลให้รากผมอ่อนแอลง และทำให้กระบวนการผลิตเม็ดสีเมลานินผิดปกติ และทำให้เส้นผมที่งอกขึ้นใหม่เป็นสีขาว เป็นสาเหตุหนึ่งของผมหงอกก่อนวัยได้นั่นเอง

การขาดสารอาหาร วิตามินบางชนิด – การขาดสารอาหารเป็นสาเหตุหนึ่งของผมหงอก เพราะเส้นผมต้องการการบำรุงจากภายใน ควรกินอาหารที่มีแร่ธาตุและวิตามินอย่าง สังกะสี ธาตุเหล็ก ทองแดง วิตามินบี 12 โอเมก้า 3 และสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งมีมากใน เนื้อสัตว์ เนื้อปลา ตับ ไข่ นมไขมันต่ำ ผักใบเขียว ถั่วและธัญพืชนานาชนิด

การกินยาชนิด เช่น คลอโรควิน อาจทำให้คนที่มีผมสีอ่อนหรือผมน้ำตาลแดงกลายเป็นสีขาวได้

ดื่มเหล้า สูบบุหรี่ – แอลกอฮอล์และบุหรี่ส่งผลให้จำนวนอนุมูลอิสระบริเวณรากผมเพิ่มมากขึ้น ทำให้เซลล์สร้างเม็ดสีอ่อนแอลง ผู้ที่ดื่มเหล้าและและสูบบุหรี่จัด หรือเป็นประจำ จึงมีแนวโน้มว่าจะเกิดภาวะผมหงอกได้เร็วกว่าปกติถึง 4 เท่า

โรคภายในร่างกาย – ผมหงอกเกิดได้จากปัญหาสุขภาพและโรคต่างๆ ด้วยเช่นกัน อาทิ โรคด่างขาว (Vitiligo) หรือ ความผิดปกติทางพันธุกรรม เช่น โรคผิวเผือก ซึ่งเซลล์ซึ่งมีหน้าที่ผลิตเม็ดสีในร่างกายถูกทำลายหรือไม่ทำงาน ส่งผลให้ผิวหนังเกิดเป็นรอยด่างหรือกลายเป็นสีขาว รวมถึง เส้นผมที่อาจกลายเป็นสีขาวเป็นหย่อมหรือขาวทั้งศีรษะได้ นอกจากนั้น โรคผมร่วงเป็นหย่อม โรคเบาหวาน โรคโลหิตจาง โรคต่อมไทรอยด์ โรคที่มีความเกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันต่อร่างกาย หรือโรคเรื้อรังที่ส่งผลทำให้เกิดความเครียดต่อร่างกาย รวมถึง การบาดเจ็บและโรคของระบบประสาท ก็มีส่วนทำให้เกิดผมหงอกได้เช่นกัน*

*อ้างอิงจาก บทความ

ผมหงอก ยิ่งถอนยิ่งหงอกจริงหรือ? โดย คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

ป้องกันผมหงอกก่อนวัยอันควร โดย รศ. ดร. พญ.รัชต์ธร ปัญจประทีป โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย

ผมหงอกก่อนวัยไม่ใช่เรื่องตลก โดย พญ.อังคณา สถาวรวงศ์ คลินิกผิวหนัง โรงพยาบาลพญาไท 2

ผมหงอกก่อนวัย เกิดได้จากหลายสาเหตุที่กล่าวไปแล้ว แต่นอกเหนือจากเรื่องของพันธุกรรมแล้ว สาเหตุอื่นๆ ของผมหงอกก่อนวัย ล้วนเกี่ยวเนื่องกับปัญหาสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นความเครียด หรือโรคต่างๆ และไลฟ์สไตล์ที่ทำให้สุ่มเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นการดื่มเหล้า สูบบุรี่ หรือการขาดสารอาหาร เนื่องจากรับประทานไม่ครบหมู่ หรือเลือกรับประทานเฉพาะอาหารประเภทใดประเภทหนึ่งเป็นเวลานาน จนขาดสารอาหารอื่นๆ

ดังนั้น หากสมาชิกในบ้านหรือคนในครอบครัว ไม่มีประวัติผมหงอกก่อนวัย ให้เห็นเด่นชัด แต่คุณมีปัญหาผมหงอกก่อนวัย อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพ หรือโรคต่างๆ ได้เช่นกัน ถ้ายังเกิดผมหงอกไม่มาก ลองปรับพฤติกรรมการกินและเลี่ยงพฤติกรรมที่ทำร้ายสุขภาพ แต่ถ้ารู้สึกว่าภาวะผมหงอกไม่ดีขึ้น และ/หรือมีปัญหาสุขภาพอื่นๆ ร่วมด้วย แนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยว่า ผมหงอกนั้นมาจากอาการป่วยใดๆ หรือไม่

ในคนปกติที่มีผมหงอกตามวัย เกิดจากเม็ดสีเมลานินที่ทำให้เส้นผมมีสีนั้นมีจำนวนน้อยลงเมื่อสูงวัยขึ้น ผมจึงกลายเป็นสีขาว อายุที่เริ่มมีผมหงอกจะขึ้นอยู่กับกรรมพันธุ์เป็นหลัก สำหรับชาวตะวันตกผิวขาว ผมอาจจะเริ่มหงอกตั้งแต่อายุ 24-44 ปี ส่วนในคนผิวสี จะเริ่มหงอกช่วงอายุ 34-54 ปี ส่วนชาวเอเชีย โดยเฉลี่ยแล้วผมจะเริ่มหงอกในช่วงอายุ 30 ปีขึ้นไป และจะเริ่มหงอกอย่างน้อยครึ่งศีรษะในช่วงอายุประมาณ 55 ปี โดยเฉลี่ยทุกๆ 10 ปี ผมจะหงอกเพิ่มขึ้นประมาณ 10 – 20% จนกระทั่งผมหงอกทั้งศีรษะ

จากการศึกษาวิจัยในปัจจุบัน มีบางกรณีที่สามารถรักษาผมหงอกได้ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นภาวะผมหงอกชั่วคราวหรือหงอกก่อนวัยที่เกิดจากโรคบางชนิด และเซลล์สร้างเม็ดสียังไม่เสื่อมสภาพหรือไม่ถูกทำลายมากนัก เมื่อรักษาโรคนั้นจนหาย ผมที่งอขึ้นใหม่ ก็มีโอกาสสามารถกลับมาเป็นสีดำได้เช่นเดิม เนื่องจากเซลล์สร้างเม็ดสีกลับมาทำงานได้ตามปกติ

แต่ถ้าเป็นผมหงอกเกิดจากกรรมพันธุ์ เซลล์สร้างเม็ดสีเสื่อมสภาพถาวรจากความเครียดหรือสูบบุหรี่ ดื่มเหล้า หรือลดเซลล์สร้างเม็ดสีจำนวนลงไปตามวัย เส้นผมที่งอกใหม่ จะไม่สามารถกลับมาดำได้ตามธรรมชาติเช่นเดิม

แต่ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นภาวะผมหงอกชั่วคราวหรือถาวร สำหรับเส้นผมที่งอกขึ้นมาเป็นสีขาวไปแล้ว จะไม่สามารถกลับมาเป็นสีดำได้เหมือนเดิม ต้องตัดหรือเล็มออก หรือย้อมสีผมเพื่อปกปิดเท่านั้น

จากบทความ ยิ่งถอนยิ่งหงอกจริงหรือ? โดย คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล อธิบายว่า “ไม่เป็นความจริง” สาเหตุหลักของการเกิดผมหงอกจะมาจากปัจจัยที่พูดถึงไปแล้วข้างต้น ทั้งการขาดสารอาหาร ความเครียด ซึ่งการถอนผมหงอกไม่ได้ไปกระตุ้นให้เกิดผมหงอกรวดเร็วมากขึ้นกว่าปกติ แต่ถ้าถอนผมหงอกมากๆ อาจส่งผลให้ผมบางหรือศีรษะล้านเป็นหย่อมได้

แม้เราไม่สามารถหลีกเลี่ยงที่จะต้องเจอกับผมหงอกเมื่ออายุมากขึ้น แต่เราก็สามารถชะลอหรือยับยั้งให้ผมหงอกช้าลงได้ ซึ่งการรับประทานอาหารที่ดี มีประโยชน์ ก็ช่วยชะลอการเกิดผมหงอกลง หรืออาจใช้วิธีหมักผมและนวดหนังศีรษะเพื่อช่วยกระตุ้นการสร้างโปรตีนเคราติน เป็นต้น และวิธีการย้อมผมเพื่อปรับสีผมหงอกให้ดูอินเทรนด์ขึ้นก็เป็นการแก้ปัญหาที่ทำได้ทันที

เนื้อปลา อาหารที่ให้โอเมกา 3 ตามธรรมชาติและทานได้ทุกวันคือ เนื้อปลา โดยเฉพาะปลาทะเลอย่าง แซลมอน แมคเคอรอล ทูน่า และซาร์ดีน ซึ่งในเนื้อปลาแซลมอน 100 กรัม มีปริมาณโอเมกา3 สูงถึง 2,506 มก. รองลงมาคือปลาทูน่ามี 1,298 มก หรือจะเลือกปลาน้ำจืด อย่าง ปลาจะละเม็ดขาว มีโอเมกา3 สูงถึง 840 มก. ส่วนปลาที่เป็นอาหารประจำวันที่เราหากันได้ง่าน อย่าง ปลาดุก ปลาช่อน และปลากะพงขาว ก็มีโอเมกา 3 ประมาณ 400-450 มก. ปลาที่ทานได้ปริมาณมากๆทุกวันและราคาถูกอย่าง ปลาทู กับปลานิล ก็ให้ปริมาณโอเมก้า 3 ราวๆ 220 มก. และ 120 มก. (ปริมาณโอเมกา3 ในเนื้อปลาน้ำหนัก 100 กรัม) โดยเฉลี่ยร่างกายคนปกติต้องการรับโอเมก้า3 วันละ 1100-1600 มก. ถ้าเลือกทานเนื้อปลากันทุกวันสลับชนิดกันไป รับรองได้สารอาหารครบช่วยชะลอผมหงอกได้อีกทาง

ว่านหางจระเข้เป็นอาหารสำหรับบำรุงผมให้สวยจากภายนอก โดยใช้วุ้นว่านหางจระเข้ชโลมให้ทั่วศีรษะ แล้วทิ้งไว้ให้แห้ง จากนั้นจึงล้างออกให้สะอาด ซึ่งจะช่วยบำรุงผมและหนังศีรษะ ทำให้ผมดกดำเป็นเงางาม ทั้งยังรักษาแผลบนหนังศีรษะได้อีกด้วย

ถั่วดำ มีกรดโฟลิกสูง ซึ่งช่วยชะลอยับยั้งผมหงอกได้ดี นอกจากนี้ยังมีการนำเอาถั่วดำมาหมักผม โดยผสมกับน้ำส้มสายชูกลั่นแล้วเคี่ยวจนได้ที่ จากนั้นนำมาหมักผม เน้นบริเวณที่มีผมหงอก ก็จะช่วยให้ผมกลับมาดำเหมือนเดิมได้

งาดำ เป็นอาหารที่คนเกาหลีและคนญี่ปุ่นนิยมรับประทานในทุกมื้ออาหาร โดยนำมาโรยบนข้าว หรือในอาหารแต่ละมื้อ ซึ่งงาดำช่วยยับยั้งผมหงอกก่อนวัยได้ เพราะในงาดำมีไขมันจากธรรมชาติและวิตามินบี 1 วิตามินบี 2 ที่ช่วยชะลอยับยั้งผมหงอก ผมที่งอกออกมาจึงสวยดำค่ะ

ข้าวกล้อง อุดมไปด้วยโปรตีน กรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกาย กรดแพนโทเทนิก หรือวิตามินบี 5 ซึ่งนอกจากจะช่วยบำรุงร่างกายให้แข็งแรงแล้ว ยังช่วยยับยั้งชะลอผมหงอกและลดอาการผมขาดร่วงได้อีกด้วย

มาดูสูตรสมุนไพรและวัตถุตามธรรมชาติที่หาได้ง่ายๆ ในบ้านหรือตามตลาดทั่วไป มาทำทรีตเมนท์เพื่อชะลอผมหงอกและบำรุงผมให้เงางามได้ด้วย

ดอกอัญชัน

ดอกไม้สีม่วงน้ำเงินมีเม็ดสีที่ช่วยเคลือบ ผมหงอก และบำรุงเส้นผมให้ดกดำเงางาม สูตรแก้ผมหงอกด้วยดอกอัญชันสด ทำได้ง่าย เพียงใช้ดอกอัญชันสดประมาณ 15-20 ดอก ล้างให้สะอาดบดหรือปั่นให้ละเอียดและกรองเอาแต่น้ำ นำน้ำอัญชันสดผสมกับน้ำมันมะกอกสำหรับบำรุงผม 1-2 ช้อนชา ชโลมให้ทั่วเส้นผมและหนังศีรษะที่สะอาด ทิ้งไว้ 30 นาทีจึงล้างออกให้สะอาดด้วยน้ำเปล่า ช่วยชะลอผมหงอกและบำรุงผมไปด้วย

ชาดำ

ใช้ชาดำเข้มข้น 6 ช้อนโต๊ะ หรือชาสำเร็จแบบชงดื่ม 6 ถุง ชงในน้ำร้อน 4-5 นาที ปล่อยให้เย็นและนำมาชโลมผมที่สระสะอาด ทิ้งไว้ราว 30 นาที แล้วจึงล้างออกด้วยน้ำอุ่น ทำเป็นประจำทุกวัน หรือ 3-4 ครั้งแต่สัปดาห์จะช่วยทำให้ผมหงอกสีเทาขาวมีสีเข้มขึ้น เคลือบเส้นผมเงางามและลดการเกิดผมหงอกได้

กาแฟดำ

นำผงกาแฟคั่วบดหรือผงกาแฟกึ่งสำเร็จชงผสมกับชาดำ สัดส่วน ชาดำ 3 ถุง ผงกาแฟ 3 ช้อนโต๊ะและน้ำเปล่า 3 ถ้วย ต้มกาแฟผสมชาในน้ำเดือด 5 นาที ปล่อยให้เย็น จึงใช้แปรงซีเล็กหรือแปรงย้อมผมนำส่วนผสมชโลมให้ทั่วเส้นผมตั้งแต่โคนจรดปลายผม คลุมผมทิ้งไว้ 1 ชั่วโมงและล้างออกด้วยน้ำสะอาด ทำเป็นประจำทุกสัปดาห์ช่วยชะลอผมหงอกขาวได้

อีกหนึ่งวิธีที่เห็นผลเร็วในการแก้ปัญหาผมหงอก ก็คือการย้อมสีผมทับ หรือย้อมผมด้วยเฮนน่า ซึ่งหลังทำสีผมแล้ว ก็ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ดูแลสีผมให้ติดทนนาน และช่วยบำรุงเส้นผมหลังทำสีด้วยค่ะ

หลายคนอาจกังวลใจว่า ผมหงอกหรือผมขาวอาจทำให้เราดูมีอายุมากขึ้น แต่เดี๋ยวนี้การย้อมผมสีเทาหรือสีขาวก็ได้กลายมาเป็นเทรนด์ยอดฮิตที่ผู้หญิงหลายคนนิยมทำกัน ผมหงอกยังกลายเป็นไฮไลต์ธรรมชาติที่ทำให้เส้นผมที่ทำสีดูมีมิติขึ้นมาด้วย

(credit: ig @area_9peluqueria)

การทำสีแบบไฮไลต์เป็นวิธีการที่ช่วยพรางผมหงอก โดยไม่ต้องทำซ้ำบ่อยๆ เพราะไม่ต้องกังวลผมหงอกเพิ่ม หรือสีผมที่โคนกับปลายผมดูไม่สม่ำเสมอ แต่ได้ลุคที่สดใสดูไม่แก่ เพราะเป็นการทำผมสีอ่อนให้เข้มขึ้น กับลูกเล่นการเลือกสีไฮไลต์ ที่เป็นโทนสว่างสดใส อาจจะเป็นการไล่เฉดเทา ขาว แพลตตินัมผสมบลอนด์ประกายทองได้ตามความชอบ ทำให้สีผมสว่างไปทั้งหัวพรางผมหงอกได้แบบเก๋ไก๋

เทคนิคโลว์ไลท์ทำสีพรางผมหงอก (credit: ig @keigo_abe)

การทำสีพรางผมหงอกได้นาน อาศัยเทคนิคเติมโลว์ไลท์ปรับสีสว่างให้กับสีผมเดิมของคุณ หรือการทำผมเข้มให้สีอ่อนลง เมื่อผมหงอกเริ่มเป็นสีเทาขาว จะได้สีผมที่ผสมผสานกับผมหงอกสีเทาขาวที่อ่อนกว่าสีผมธรรมชาติกันพอดี ให้ช่างทำทั้งสีโลว์ไลท์และไฮไลต์ผสมกันจะทำให้ผมหงอกสดใสได้ทันตา

สีเทาผสมแชมเปญ บลอนด์ พรางผมหงอก (credit: ig @2nd_ryublondehair)

สีเทาผสมแชมเปญ บลอนด์ พรางผมหงอกทำให้หน้าสดใส (credit: ig @madshairr)

ผมหงอกเทาขาวที่โคนหรือเป็นหย่อมๆ อาจทำไฮไลต์ยาก แต่ถ้าเปลี่ยนสีผมเป็นบลอนด์ประกายทอง หรือแชมเปญ บลอนด์ จะช่วยพรางผมหงอกที่เพิ่มมาเรื่อยๆ และไม่ต้องย้อมสีปกปิดผมหงอกบ่อยเกินไป สำหรับคนผมยาวยังสามารถเน้นสีประกายทองที่ปลายผมช่วยทำให้หน้าสดใสดูอ่อนวัยขึ้นมาอีก

ผมสีเทาเข้ม (credit: ig @hairpixel)

ผมสีเทาเข้ม(credit: ig @makeupbylilo)

ถ้ามีผมหงอกเป็นโทนสีเทา ลองทำสีผมทั้งหัวให้เป็นสีเทาเข้ม หรือ สีดาร์ค เกรย์ (dark charcoal ) จะทำให้ผมหงอกเทามีสีสว่างเป็นเทาอ่อน และผมหงอกขาวเป็นสีเทาเข้มขึ้น ตัดสีกับโลว์ไลท์ ดูดีเป็นธรรมชาติน่ามอง

อย่าให้ผมหงอกเป็นข้อจำกัดของความสวย เพราะนอกจากดูแลผมตามวัยและสภาพเส้นผมแล้ว เราสามารถปรับมุมมอง เสริมความมั่นใจ และปรับสไตล์ให้เข้ากับเทรนด์ได้ด้วยค่ะ